Tác giả: Trịnh Thị Thanh Tâm
Chủ đề: Giáo dục
Loại tài liệu: Bài giảng; Giáo án; Kế hoạch lên lớp
Ngày cập nhật: 15:04 06/12/2020
Lượt xem: 1
Dung lượng: 0,0kB
Nguồn: Tự soạn
Mô tả: Ngày soạn: 1/12/2020 TiÕt 14 – Bµi 12 Ngày giảng: Ch­¬ng V Cuéc c¸ch m¹ng khoa häc-kü thuËt tõ n¨m 1945 ®Õn nay TiÕt 14 – Bµi 12 Nh÷ng thµnh tùu chñ yÕu vµ ý nghÜa lÞch sö cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - kü thuËt tõ sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai I. Môc tiªu. 1 KiÕn thøc: - Nguån gèc, thµnh tùu chñ yÕu, ý nghÜa lÞch sö vµ t¸c ®éng cña cuéc c¸ch m¹ng KH-KT diÔn ra tõ sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai. 2 Kü n¨ng: - RÌn luyÖn kü n¨ng quan s¸t, t­ duy, l« gÝch, ph©n tÝch ,tæng hîp, so s¸nh, ®èi chiÕu 3 Th¸i ®é: - Gióp häc sinh nhËn râ ý chÝ v­¬n lªn kh«ng ngõng, cè g¾ng kh«ng mÖt mái, sù ph¸t triÓn kh«ng giíi h¹n cña trÝ tuÖ con ng­êi nh»m phôc vô cuéc sèng ngµy cµng ®ßi hái cao cña con ng­êi qua c¸c thÕ hÖ. - Gi¸o dôc ý thøc ch¨m chØ häc tËp, cã ý chÝ, hoµi b•o v­¬n lªn chiÕm lÜnh thµnh tùu KHKT II. ChuÈn bÞ. - GV: + So¹n gi¸o ¸n, tham kh¶o t­ liÖu lÞch sö liªn quan +Tranh ¶nh mét sè thµnh tùu KHKT - HS : Häc bµi cò, §äc vµ t×m hiÓu bµi míi theo hÖ thèng c©u hái sgk III/ PHƯƠNG PHÁP/KTDH: - PP:Trực quan , phân tích dữ liệu, đàm thoại. - KT: Động não, trình bày 1p, thuyết trình… IV/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC –GIÁO DỤC 1/ Ổn định và tổ chức : kiểm tra sĩ số 2/ Kiểm tra bài cũ: *C©u hái : H•y nªu xu thÕ cña t×nh h×nh thÕ giíi sau chiÕn tranh l¹nh ? *Tr¶ lêi : +Xu thÕ hoµ ho•n, hoµ dÞu trong quan hÖ quèc tÕ +H×nh thµnh trËt tù míi ®a cùc nhiÒu trung t©m +C¸c n­íc ®Òu lÊy chiÕn l­îc kinh tÕ lµm träng t©m +XuÊt hiÖn nhiÒu xung ®ét qu©n sù hoÆc néi chiÕn -Xu thÕ chung : hoµ b×nh, æn ®Þnh, hîp t¸c cïng ph¸t triÓn 3. Bµi míi Tõ nh÷ng n¨m 40 cña thÕ kû XX loµi ng­êi ®• b­íc vµo cuéc c¸ch m¹ng KH-KT víi néi dung phong phó, tèc ®é ph¸t triÓn ®¹t kÕt qu¶ nhiÒu mÆt. Còng nh­ tr­íc ®©y cuéc c¸ch m¹ng KH-KT ngµy nay nh»m ®¸p øng nhu cÇu vËt chÊt, tinh thÇn cña con ng­êi. VËy cuéc c¸ch m¹ng KH-KT cã nguån gèc nh­ thÕ nµo ? ®• ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu g×, cã ý nghÜa vµ t¸c ®éng ra sao? §Ó t×m hiÓu ®iÒu ®ã bµi häc h«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu. Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung Em hiÓu thÕ nµo lµ KH-KT ? Kh«ng nªn nhÇm víi kü thuËt tr­íc ®©y trong s¶n xuÊt. ChØ tõ khi khoa häc øng dông vµo kü thuËt s¶n xuÊt nh­ thÕ kû XVIII – XIX ë Anh ®Çu tiªn, ë ®©y chóng ta nãi ®Õn c¸ch m¹ng KH-KT ngµy nay sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai, tõ nh÷ng n¨m 40 cña thÕ kû XX ®Õn nay (lÇn 2) Em h•y cho biÕt nguån gèc cña c¸ch m¹ng KH-KT ? Giíi thiÖu cho häc sinh thÕ giíi con ng­êi sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai xuÊt hiÖn nh÷ng vÇn ®Ò mang tÝnh chÊt toµn cÇu cÇn gi¶i quyÕt, sù bïng næ d©n sè, sù c¹n kiÖt tµi nguyªn thiªn nhiªn -> ®ã chÝnh lµ nguån gèc cuéc c¸ch m¹ng KH-KT Nh÷ng ®ßi hái bøc thiÕt Êy ®Æt ra cho cuéc c¸ch m¹ng KH-KT ph¶i gi¶i quyÕt mét sè vÊn ®Ò cña cuéc sèng Tr­íc t×nh h×nh ®ã ®Æt ra cho loµi ng­êi vÊn ®Ò cÊp thiÕt nµo cÇn ph¶i gi¶i quyÕt ? Nh»m ®¸p øng nhu cÇu vËt chÊt, tinh thÇn cµng cao cña con ng­êi vµ trong t×nh tr¹ng thÕ giíi hiÖn nay. Qua nghiªn cøu bµi ë nhµ em h•y cho biÕt tõ nh÷ng n¨m 40 cña thÕ kû XX ®Õn nay cuéc c¸ch m¹ng KH-KT ®• thu ®­îc nh÷ng thµnh tùu c¬ b¶n nµo ? Nh÷ng ph¸t minh cña c¸c ngµnh khoa häc c¬ b¶n con ng­êi ®• øng dông nh­ thÕ nµo ? lÊy vÝ dô ? Dùa vµo t­ liÖu ch÷ nhá sgk : cõu ®«-li t¹o ra tõ ph­¬ng ph¸p sinh s¶n v« tÝnh. 6/2000 tiÕn sÜ C«-lin (MÜ) nghiªn cøu gien ng­êi ..... Cho häc sinh xem tranh h×nh 24 sgk : ®©y lµ cõu §«-li, ®éng vËt ®Çu tiªn ra ®êi b»ng ph­¬ng ph¸p sinh s¶n v« tÝnh, vÒ gãc ®é KH th× nã chØ lµ con ®Î cña con cõu mÑ cung cÊp gien nh©n tÕ bµo tuyÕn s÷a, sau khi nã tr­ëng thµnh th× cã h×nh d¸ng gièng hÖt nh­ mÑ, ngµy 13/4/1998 chÝnh §«-li còng ®• lµm mÑ, nã gièng nh­ tÊt c¶ nh÷ng con cõu mÑ th«ng th­êng -> nh­ vËy viÖc nghiªn cøu vµ thùc hiÖn thµnh c«ng ®éng vËt ra ®êi b»ng ph­¬ng ph¸p sinh s¶n v« tÝnh ®• kh¼ng ®Þnh sù ph¸t triÓn cña KHKT ngµy nay trªn nhiÒu lÜnh vùc, trong ®ã cã sinh häc. Con ng­êi cßn ph¸t minh ra nh÷ng c«ng cô míi nµo ? M¸y tÝnh ®iÖn tö lµ mét trong nh÷ng thµnh tùu quan träng cña thÕ kû XX M¸y tÝnh ®iÖn tö d• ®­îc øng dông nh­ thÕ nµo trong cuéc sèng ? T­ liÖu sgk (M¸y ESC), tõ m¸y chØ cã thÓ lµm 1 tû phÐp tÝnh -35.000 tû phÐp tÝnh, víi m¸y tÝnh thiÕt bÞ ®¬n gi¶n ë NhËt s¶n xuÊt lo¹i nåi biÕt nãi “th­a c¸c ngµi n­íc ®• s«i, lÆp ®Õn lÇn thø hai th× nåi ph¸t ra tiÕng rÝt m¹nh , hay m¸y b¸n hµng tù ®éng, 1 m¸y phôc vô 23 ng­êi. -R«-bèt tù ®éng : lµm viÖc ë n¬i con ng­êi kh«ng lµm ®­îc: Lau cöa sæ ë tÇng cao. LÆn s©u 6- 7000m, biÕt lµm c«ng viÖc gia ®×nh. Khi c¹n kiÖt nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn than ®¸, dÇu má con ng­êi t×m ra nguån n¨ng l­îng míi nµo ? Cho häc sinh xem tranh : nguån n¨ng l­îng xanh (mÆt trêi) kh«ng g©y « nhiÔm l¾p trªn m¸i nhµ, tÝch luü ®­îc ®iÖn cho nhiÒu ngµy, thiÕt bÞ ®un n­íc b»ng mÆt trêi (1973 : 2 triÖu c¸i), liªn hÖ bµi N­íc MÜ (c¸c thµnh tùu KH-KT)-> liªn hÖ hiÖn nay sö dông b×nh n­íc nãng b»ng n¨ng l­îng mÆt trêi .... Thµnh tùu tiÕp theo cña KH-KT lµ g× ? VËt liÖu míi cã ­u ®iÓm g× ? ®­îc ®¸p øng nh­ thÕ nµo ? Trong t×nh h×nh c¸c vËt liÖu tù nhiªn ®ang c¹n dÇn trong thiªn nhiªn, chÊt P«-li-me ®ang gi÷ vÞ trÝ hµng ®Çu trong ®êi sèng hµng ngµy cña con ng­êi còng nh­ trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp. VÒ n«ng nghiÖp con ng­êi ®• cã biÖn ph¸p g× ? Cuéc c¸ch m¹ng xanh ®­îc tiÕn hµnh nh­ thÕ nµo ? t¸c dông ? LÊy vÝ dô B¸c sÜ n«ng häc L­¬ng §×nh Cña trång rau trong nhµ kÝnh …. Ng« lai 10 ë ViÖt Nam Em h•y lÊy dÉn chøng ®Ó chøng minh t¸c dông cña cuéc c¸ch m¹ng xanh trong n«ng nghiÖp ? Tõ 1945 – 1975 ë MÜ tØ lÖ b×nh qu©n lao ®éng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ 4,5% trong tæng sè lao ®éng cña nÒn kinh tÕ, 1945, mét lao ®éng n«ng nghiÖp cã thÓ nu«i 14,6 ng­êi, ®Õn 1977 t¨ng lªn 56 ng­êi. Trong lÜnh vùc giao th«ng vËn t¶i, th«ng tin liªn l¹c thu ®­îc thµnh tùu g× ? M¸y bay siªu ©m, tµu ho¶ tèc ®é cao (®• häc bµi NhËt B¶n – ch¹y trªn ®Öm tõ) th«ng tin liªn l¹c hiÖn ®¹i qua hÖ thèng vÖ tinh nh©n t¹o (gäi ®iÖn ë Mai s¬n ®i Hµ néi, Sµi Gßn, n­íc ngoµi.... nhanh, tiÖn) Trong lÜnh vùc chinh phôc vò trô ®• ®¹t ®­îc thµnh tùu g× ? §Æc biÖt thµnh tùu kú diÖu ®ã lµ : tõ viÖc Liªn X« phãng thµnh c«ng vÖ tinh nh©n t¹o – 1961 Liªn X« ®• ®­a con ng­êi bay vµo vò trô, bay vßng quanh tr¸i ®Êt (anh hïng Iu-ri Ga-ga-rin) ®­a con ng­êi lªn mÆt tr¨ng Cho häc sinh xem ¶nh : con ng­êi ®Æt ch©n lªn mÆt tr¨ng (1969) Gi¶i thÝch : ®Ó ®­a ng­êi lªn mÆt tr¨ng v­ît qua søc hót tr¸i ®Êt – mÆt trêi cÇn l­îng nhiªn liÖu ®Èy rÊt m¹nh, con ng­êi ®• v­ît qua, ®©y lµ h×nh ¶nh phi c«ng vò trô (ng­êi MÜ) Am-strong ®• h¹ tÇu vò trô xuèng mÆt tr¨ng : lÊy mÉu ®Êt ®¸, quan s¸t, chôp ¶nh göi vÒ tr¸i ®Êt ( ë ®ã 21h36’) -> khoa häc vò trô phôc vô ®¾c lùc cho cuéc sèng con ng­êi trªn tr¸i ®Êt. Cuéc c¸ch m¹ng KH-KT cã ý nghÜa vµ t¸c ®éng nh­ thÕ nµo ®Õn cuéc sèng con ng­êi trªn tr¸i ®Êt -> t×m hiÓu phÇn hai Qua nghiªn cøu em cho biÕt cuéc c¸ch m¹ng KH-KT cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo ®èi víi loµi ng­êi ? Hµng ho¸, tiÖn nghi, søc s¶n xuÊt, chØ trong vßng 20 n¨m (1970-1990) s¶n xuÊt thÕ giíi t¨ng hai lÇn, ngang víi 2000 lÇn khèi l­îng cña vËt chÊt s¶n xuÊt ra trong 230 n¨m cña thêi ®¹i c«ng nghiÖp (1740-1970). cuéc c¸ch m¹ng KHKT lÇn nµy ®­a loµi ng­êi b­íc vµo nÒn v¨n minh thø ba “v¨n minh hËu c«ng nghiÖp” hay gäi lµ “V¨n minh trÝ tuÖ” VËy cuéc c¸ch m¹ng KH-KT cã t¸c ®éng g× ®Õn ®êi sèng con ng­êi vµ s¶n xuÊt ? §• t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng lªn hµng tr¨m lÇn, cuéc c¸ch m¹ng vÒ ®iÖn tö vµ tin häc ®ang t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng lªn hµng triÖu lÇn, trong nÒn v¨n minh míi, lao ®éng trÝ tuÖ lµ phæ biÕn, gi¶m lao ®éng c¬ b¾p. VËy nã cã t¸c ®éng tiªu cùc nµo ? Ngoµi t¸c ®éng tÝch cùc cßn cã t¸c ®éng tiªu cùc, ¶nh h­ëng lín ®Õn cuéc sèng con ng­êi mµ do chÝnh con ng­êi t¹o ra hiÖn nay.Tr¸i ®Êt ®ang nãng lªn- b¨ng tan – mùc n­íc biÓn lªn cao , g©y ngËp lôt thiªn tai, g©y hiÓm ho¹ cho con ng­êi, tai n¹n giao th«ng, lao ®éng, ®e do¹ x• héi, an ninh, ->lò lôt, sãng thÇn, bÖnh AIDS Nh÷ng hËu qña trªn ®• ®Æt ra cho nh©n lo¹i nh÷ng vÊn ®Ò cÊp b¸ch nµo ? S¬ kÕt : nh÷ng thµnh tùu chñ yÕu cña m¹ng KH-KT ®• ®¹t ®­îc tõ sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai ®Õn nay. ý nghÜa, t¸c ®éng cña cuéc c¸ch m¹ng KH-KT. I. Nh÷ng thµnh tùu chñ yÕu cña cuéc c¸ch m¹ng KH-KT ->C¸c ngµnh khoa häc cã quan hÖ trùc tiÕp ®Õn s¶n xuÊt vµ c¸c ngµnh kü thuËt -> Do yªu cÇu cña s¶n xuÊt, cuéc sèng -> Do yªu cÇu cña chiÕn tranh thÕ giíi thø hai ->Do thµnh tùu cña KH-KT cuèi thÕ kû XIX ®Çu XX ->CÇn cã c«ng cô s¶n xuÊt míi, cã kü thuËt n¨ng xuÊt cao, t¹o vËt liÖu míi, n¨ng l­îng. - §¹t thµnh tùu trong lÜnh vùc khoa häc c¬ b¶n : to¸n häc, vËt lÝ, ho¸ häc, sinh häc ->Th¸ng 3/1997 c¸c nhµ khoa häc ®• t¹o ra ®­îc mét con cõu b»ng ph­¬ng ph¸p sinh s¶n v« tÝnh tõ tÕ bµo lÊy ë tuyÕn vó cña mét con cõu ®ang cã thai... kh«ng l©u sau con ng­êi l¹i ®¹t ®­îc mét thµnh tùu KH kh¸c ®ã lµ : th¸ng 6/2000, tiÕn sÜ C«-lin – gi¸m ®èc së Nghiªn cøu gen nh©n lo¹i quèc gia (MÜ) ®• c«ng bè b¶n ®å gien ng­êi.... víi thµnh tùu khoa häc nµy, trong t­¬ng lai gÇn ng­êi ta cã thÓ ch÷a trÞ ®­îc nh÷ng c¨n bÖnh nan y nh­ ung th­, tiÓu ®­êng, bÖnh tim m¹ch, bÖnh bÐo ph×, bÖnh nhiÔm chµm ë trÎ em... (ch÷ nhá sgk) -Ph¸t minh c«ng cô s¶n xuÊt míi : m¸y tÝnh ®iÖn tö, m¸y tù ®éng, hÖ thèng m¸y tù ®éng. ->Ng­êi ta tÝnh r»ng : c­ kho¶ng thêi gian tõ 8 ®Õn 10 n¨m th× tèc ®é vËn hµnh vµ ®é tin cËy cña m¸y tÝnh cã thÓ n©ng cao gÊp 10 lÇn so víi tr­íc: thÓ tÝch thu nhá l¹i vµ gi¸ thµnh ®­îc h¹ thÊp xuèng so víi tr­íc chØ cßn 1/10. ng­êi NhËt ®­a vµo sö dông cç m¸y tÝnh lín nhÊt thÕ giíi cã tªn gäi lµ “m¸y tÝnh m« pháng thÕ giíi” .... -T×m ra nguån n¨ng l­îng nguyªn tö, mÆt trêi, giã, thuû triÒu .... -S¸ng chÕ vËt liÖu míi : chÊt P«-li-me (chÊt dÎo) ->NhÑ h¬n nh«m 2 lÇn, bÒn vµ chÞu nhiÖt h¬n c¶ s¾t thÐp, dïng chÕ t¹o vá xe t¨ng ®éng c¬ m¸y bay siªu ©m, tªn löa-> vËt liÖu míi -N«ng nghiÖp : tiÕn hµnh cuéc “c¸ch m¹ng xanh” ->BiÖn ph¸p lµ c¬ khÝ ho¸, ®iÖn khÝ ho¸, ho¸ häc ho¸ vµ nh÷ng ph­¬ng ph¸p lai t¹o gièng míi, chèng s©u bÖnh - Kh¾c phôc ®­îc n¹n thiÕu l­¬ng thùc, ®ãi ¨n kÐo dµi tõ bao ®êi nay ->ë nhiÒu n­íc, tèc ®é t¨ng tr­ëng cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®­îc n©ng cao, thËm chÝ cßn v­ît qua c«ng nghiÖp -TiÕn bé trong giao th«ng vËn t¶i, th«ng tin liªn l¹c víi nh÷ng lo¹i m¸y siªu ©m khæng lå, tµu ho¶ tèc ®é cao... - Chinh phôc vò trô : ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh tùu: +1961 : con ng­êi ®• bay vµo vò trô +1969 :con ng­êi ®Æt ch©n lªn mÆt tr¨ng II. ý nghÜa vµ t¸c ®éng cña cuéc c¸ch m¹ng KH-KT *ý nghÜa : -§¸nh dÊu lÞch sö tiÕn ho¸ cña v¨n minh nh©n lo¹i - Mang l¹i nh÷ng tiÕn bé phi th­êng, nh÷ng thµnh tùu kú diÖu, nh÷ng thay ®æi trong cuéc sèng con ng­êi - N©ng cao møc sèng vµ chÊt l­îng cuéc sèng *T¸c ®éng : -TÝch cùc : thay ®æi c¬ cÊu d©n c­ lao ®éng -> lao ®éng c¸c ngµnh dÞch vô t¨ng lªn -Tiªu cùc : +ChÕ t¹o c¸c lo¹i vò khÝ cã søc tµn ph¸, huû diÖt sù sèng + N¹n « nhiÔm m«i tr­êng, nhiÔm phãng x¹ nguyªn tö, bÖnh dÞch, tai n¹n lao ®éng, giao th«ng. -> Ph¶i b¶o vÖ tµi nguyªn, m«i tr­êng,ph¶i sö dông thµnh tùu KHKT vµo môc ®Ých hoµ b×nh. 4. Cñng cè : - GV cñng cè l¹i néi dung bµi häc *Bµi tËp : viÕt ch÷ § (®óng) ch÷ S (sai) vµo tr­íc c¸c ch÷ c¸i ®Ó x¸c ®Þnh vÊn ®Ò ®Æt ra mét c¸ch bøc thiÕt víi con ng­êi . A.C«ng cô s¶n xuÊt míi B.N¨ng l­îng míi C.VËt liÖu míi D.Du hµnh vò trô 5. H­íng dÉn vÒ nhµ -Häc bµi theo néi dung ®• ghi -Tr¶ lêi theo c©u hái cuèi bµi sgk -§äc vµ tr¶ lêi c©u hái bµi 13. V.RKN